13 grudnia – 40 rocznica wprowadzenia stanu wojennego
Fragment wystawy „13 grudnia roku pamiętnego… Od Solidarności do WRONy”
40 lat temu, w nocy z 12 na 13 grudnia 1981 r., Rada Państwa PRL podjęła (niejednomyślnie) uchwałę o wprowadzeniu stanu wojennego na terenie całego kraju. Do tej pory trwają spory, czy decyzja ta była zgodna z ówczesną Konstytucją. Trwała sesja Sejmu, a Rada Państwa miała takie uprawnienia, ale tylko kiedy Sejm nie obradował.
Stan wojenny był rozprawą z NSZZ „Solidarność”: zawieszał jego funkcjonowanie (związek zdelegalizowano na mocy uchwały Sejmu PRL 8 października 1982 r.), podobnie zresztą jak innych związków zawodowych i stowarzyszeń twórczych.
Internowano i osadzono w ośrodkach odosobnienia ok. 10 tys. działaczy związku, ograniczono możliwość przemieszczania się, wprowadzono godzinę milicyjną, cenzurę korespondencji i rozmów telefonicznych.
Protesty przeciwko wprowadzeniu stanu wojennego (strajki i manifestacje) stłumiono przy użyciu siły – śmierć górników kopalni „Wujek” w Katowicach. Sporo działaczy związkowych – młodych i wykształconych ludzi udało się na emigrację. Stan wojenny zniesiono 22 lipca 1983 r. Nie oznaczało to legalizacji „Solidarności” i dialogu ze społeczeństwem. Nastąpiło to w kwietniu 1989 r. po zakończeniu obrad Okrągłego Stołu.
W Muzeum Miejskim czynna jest wystawa „Od Solidarności do WRONy”, na której można zobaczyć pamiątki z tego okresu w szczególności te z naszego miasta – ulotki, znaczki, dokumenty, zdjęcia, sprzęt poligraficzny, a nawet urządzenia do transmisji radiowej . Wystawę można zwiedzać do końca stycznia 2022 r.
Autor:
-
Patryk Leszner, Muzeum Miejskie