Święto Narodowe Trzeciego Maja i rocznica wybuchu III Powstania Śląskiego

Dzisiejszy dzień – Święto Narodowe Trzeciego Maja , to również rocznica wybuchu III Powstania Śląskiego. Oba wydarzenia miały dla Polski doniosłe znaczenie.

Wielką wartością Konstytucji 3 Maja był konsensus pomiędzy królem a opozycją, która poparła reformy. Konstytucja była silnym impulsem, pobudzającym świadomość dużej części szlachty i mieszczan. Dzięki niej społeczeństwo wyszło z marazmu, pojawiły się nadzieje na reformy, na poprawę kondycji Rzeczypospolitej. Ten pozytywny proces, niestety, przerwała zbrojna interwencja Rosji oraz późniejszy II rozbiór. Nie zmienia to jednak  wysokiej oceny dokumentu.

Konstytucja uchwalona 3 maja była pierwszą europejską konstytucją i drugą na świecie, po konstytucji amerykańskiej z 1787 r. We Francji konstytucję uchwalono później, we wrześniu 1791 r. W pozostałych państwach europejskich nie wprowadzano wówczas tak istotnych i przełomowych ustaw. Dotyczy to nawet Anglii, gdzie monarchia parlamentarna miała długą tradycję. Konstytucja 3 Maja nie miała precedensu, nie kopiowała obcych wzorów, lecz była wzorem dla innych.

Do dzisiaj niesie ona kilka uniwersalnych przesłań dla Polaków. Jest wzorem politycznego konsensusu pomiędzy zwaśnionymi stronami. Wykazano się wyobraźnią i elastycznością. Istotną wartością było długofalowe myślenie i działanie dla dobra kraju, działanie obliczone na lata, a nie jedną kadencję Sejmu.

III Powstanie Śląskie to również bardzo ważne w dziejach  Polski wydarzenie.  Było już dobrze zorganizowaną wojną ludową która przyniosła odrodzonej Ojczyźnie Górny Śląsk z jego przemysłem ciężkim.
Trzecie Powstanie (3 V-28 VI 1921), o największym zasięgu, pochłonęło w krwawych walkach ok. 1,5 tys. powstańców. W wyniku zaciętych walk, szczególnie w rejonie Góry Świętej Anny (21-27 maja i 4-6 czerwca), natarcie nieprzyjaciela zostało powstrzymane. 25 czerwca podpisano porozumienie o wyznaczeniu linii demarkacyjnej, zaprzestaniu walk i wycofaniu sił niemieckich i powstańczych z terenu plebiscytowego.
Powstanie wpłynęło na korzystną dla Polski zmianę postanowień Rady Ambasadorów (20 X 1921) o podziale Górnego Śląska. W wyniku rewizji wcześniejszych ustaleń Polska otrzymała ponad 30% obszaru plebiscytowego wraz z Katowicami.